Τα «δημόσια» αγαθά εξαργυρώσιμα λάφυρα για τους ολίγους

Επανακατάληψη της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης: ένα… κρατικιστικό πρόταγμα για γνήσιους φιλελευθέρους  
Στον απόηχο του δημοσιεύματος του BBC για το… fakelaki, διατυπώνουμε κάποιες απολύτως κοινότοπες σκέψεις που θα έπρεπε να οδηγούσαν σε απολύτως καινοτόμες πράξεις. Συνήθως αυτοτοποθετούμαστε στις σχετικές συζητήσεις στον άξονα κρατισμού/κοινωνικού κράτους και φιλελευθερισμού: άλλοι θέλουν «περισσότερο», άλλοι «λιγώτερο» κράτος. Άλλοι ζητούν περισσότερους πόρους στην δημόσια υγεία και περισσότερη δημόσια και δωρεάν παιδεία, άλλοι στα πλαίσια της περιστολής του κράτους προτάσσουν άλλες προτεραιότητες. Όμως, και αυτή η συζήτηση είναι εκτός ελληνικής πραγματικότητας. Η συζήτηση θα είχε νόημα μόνο αφ’ ότου επανακαταληφθούν οι δημόσιες παροχές από το Δημόσιο και το Κοινόν. Διότι ως γνωστόν ή άγνωστον, τα «δημόσια» αγαθά του «τεράστιου» κοινωνικού κράτους μας έχουν μετατραπεί στο ιδιότυπο ελλαδικό κράτος σε εξαργυρώσιμα λάφυρα για τους ολίγους και πεδίο ιδιωτικής εξαγοράς για τους πολλούς. Εξηγούμαστε: 

-Η «δημόσια» υγεία του «τεράστιου» κοινωνικού κράτους είτε:

 (α) υποκαθίσταται από το απολύτως… ιδιωτικό φακελάκι, χωρίς το οποίο η υπηρεσία κατ’ ουσίαν δεν παρέχεται, είτε

 (β) προς αποφυγήν του προηγουμένου έχει υποκατασταθεί από όσους πολίτες δύνανται με ιδιωτική ασφάλιση και ιδιωτικά ή ημι-ιδιωτικά νοσοκομεία, είτε

 (γ) όταν παρέχεται, παρέχεται με τέτοιον τρόπο (από τα προαιώνια ράντζα μέχρι τις πρόσφατες απαιτήσεις της κρίσης για ιδιωτική αγορά γαζών, χαρτιών υγιείας κλπ.) που δεν έχει νόημα να την συζητάμε ως «δημόσια υγιεία». 

-Η δευτεροβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί να οδηγήσει στην… εντελέχειά της, τις εισαγωγικές εξετάσεις για τα ανώτατα ιδρύματα, χωρίς το τουλάχιστον διετές πέρασμα του μαθητή από ένα πλήρες ιδιωτικό δίκτυο εθνικής παρα-παιδείας μέσω φροντιστηρίων και ιδιαιτέρων. Κατ’ ουσίαν, μεγάλο μέρος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει υποκατασταθεί καθολικά από μια ποιοτικά μέτρια, ακριβή και στην πράξη υποχρεωτική ιδιωτική επιχειρηματικότητα. Και μιλάμε για «υποχρεωτική» υποκατάσταση, διότι όπως γνωρίζουν οι σχετιζόμενοι, έχει παγιωθεί ένας φαύλος κύκλος που καθιστά τα ίδια τα μαθήματα του σχολείου ανεπαρκή για τις απαιτήσεις του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος, βοηθούντος του σκληρού ανταγωνισμού.

-Η μαζικοποίηση των Πανεπιστημίων και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων γενικώτερα ως ψευδεπίγραφος «εκδημοκρατισμός» έχει οδηγήσει σε πτυχία-χαρτιά χωρίς αντίκρυσμα, αφού εντελώς απλά λόγω πληθωρισμού έχει υποτιμηθεί το νόμισμα. Η έλλειψη πραγματικού αντικρύσματος των πτυχίων καθιστά επιτακτική είτε την ολοσχερή αντικατάστασή τους από τίτλους «καλών» και πανάκριβων ξένων πανεπιστημίων, είτε την «τόνωσή» τους με πολλές φορές σχετικώς άσχετα μεταπτυχιακά, πάλι κατά προτίμηση «καλών» και πανάκριβων πανεπιστημίων (τα εισαγωγικά δηλώνουν ειρωνεία, διότι η παμπληθία των μικρομεσαίων βρετανικών πανεπιστημίων όπου εξάγουμε μαζικά φοιτητές μόνο καλά δεν είναι). Έτσι αποζητείται κυρίως και πρώτιστα η αποκατάσταση ενός πτυχίου που κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει. Όλα αυτά τα πολύ γνωστά λέγονται για να υπογραμμίσουμε το προφανές: όσο οι δημόσιες παροχές/δημόσια υγεία/δημόσια παιδεία δεν έχουν το αντίκρυσμα για το οποίο τα πληρώνουμε, η συζήτηση για το αν αυτές συνιστούν «κρατισμό» ή τουναντίον «απαραίτητο κοινωνικό κράτος» είναι απολύτως αποπροσανατολιστική. Η πρώτη προτεραιότητα μιας σοβαρής ηγεσίας οποιασδήποτε ιδεολογικής αυτοτοποθέτησης στο προαναφερθέν συνεχές θα έπρεπε να είναι η παλιννόστηση του πραγματικά δημόσιου χαρακτήρα των όποιων δημοσίων παροχών ούτως ή άλλως δίδονται, και μόνο κατόπιν αυτής της αποκατάστασης θα είχε νόημα η όποια περαιτέρω κουβέντα. Τέτοιοι εθνικοί στόχοι ριζοσπαστικού συμμαζέματος πέρα από ιδεολογίες προσφέρονται πρωτίστως για τρικομματικές κυβερνήσεις συνεργασίας που πασχίζουν να αποδείξουν ότι έχουν αποτάξει τον παλιό κακό χαρακτήρα των κομμάτων τους. 

Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν για τους αρμοδίους υπουργούς. Θα τολμήσουν; 

Του Σωτήρη Μητραλέξη

Share